تحلیل سوررئالیستی داستان دقوقی در مثنوی مولوی

Authors

سبیکه اسفندیار

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان.

abstract

بررسی مؤلفه های مکتب سوررئالیسم حاکی از آن است که شباهت های بسیاری میان این مکتب با عرفان وجود دارد. داستان دقوقی در مثنوی مولانا (610 ق) یکی از مبهم ترین داستان های عرفانی است که قابلیت زیادی در مطابقه با مؤلفه های سوررئالیستی دارد. مؤلفه هایی چون اوتوماتیزم (خودنگاری)، حیرت، دیوانگی، جنون، خیال و... . نتایج به دست آمده نشان می دهد که پویایی و حرکت سوررئالیست ها از سطح اشیاء به عمق برای کشف حقیقت پنهان، بر کلّ داستان عرفانیِ دقوقی حاکم است و این امر جهان سوررئالیسم را بیش از پیش به عرفان نزدیک می کند؛ به خصوص تأکید سوررئالیست ها بر رهایی از عقل برای رسیدن به نقطۀ علیای هستی که در آن همۀ کثرات به وحدت بدل می شوند، همان هدفی است که طریقت عرفانی بر پایۀ آن بنا شده است. این مقاله بر آن است که با تکیه بر غایت مشترک دو مکتب عرفان و سوررئالیسم در شهود حقیقت، و تحلیل سایر مؤلفه هایی که در طی مقاله تبیین خواهد شد، قابلیت مثنوی را برای مطابقه با جریان های فکری معاصر و دیدگاه های متعالی آن ها بنماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جستجو، عنصر ثابتِ بُن‌مایة اصلی داستان دقوقی در مثنوی مولوی

داستان‌پردازی و آوردن حکایات، تمثیلات و به طور کلّی طرح «قصّه در قصّه» از ویژگی-های ساختار روایی مثنوی است. از میان داستان‌های مثنوی، داستان نمادین دقوقی، چیره‌دستی مولانا را در داستان‌پردازی نمایان می‌سازد. این داستان، قصّه‌ای است حادثه‌پردازانه که در آن شخصیّت اصلی با وقایع شگفت‌آوری که سال‌ها در آرزوی تحقّق آنها بوده، به تصویر کشیده شده است. هدف مقالة حاضر بررسی داستان دقوقی برحسب مؤلّفه‌های روایت‌...

full text

تحلیل داستان شاه و کنیزک در مثنوی مولوی

  داستان شاه و کنیزک نخستین داستان مثنوی و نخستین سخن مولوی پس از ذکر ماجرای نمادین و تمثیلی نامه نی است. به احتمال قوی به سبب قرابت زمانی و مکانی نی‌نامه با این داستان، یکی از جدی‌ترین داستانهای مثنوی است و همان گونه که مولوی تمام آن را که در مثنوی بیان آن را در نظر داشته، در نی نامه بیان کرده است1، در این داستان نیز غالب اصول و عقاید مربوط به جهان بینی، تجارب روحانی و حیاتی و ماجرای روح آدمی ...

full text

جستجو، عنصر ثابتِ بُن مایه اصلی داستان دقوقی در مثنوی مولوی

داستان پردازی و آوردن حکایات، تمثیلات و به طور کلّی طرح «قصّه در قصّه» از ویژگی-های ساختار روایی مثنوی است. از میان داستان های مثنوی، داستان نمادین دقوقی، چیره دستی مولانا را در داستان پردازی نمایان می سازد. این داستان، قصّه ای است حادثه پردازانه که در آن شخصیّت اصلی با وقایع شگفت آوری که سال ها در آرزوی تحقّق آنها بوده، به تصویر کشیده شده است. هدف مقاله حاضر بررسی داستان دقوقی برحسب مؤلّفه های روایت ...

full text

بطن اول مثنوی، هنر داستان پردازی مولوی

The use of fiction for expressing mystical meanings has started with Sanaee, and reached its climax with with Mowlavi’s Mathnavi. On one hand, Mowlavi follows the holy Quran in telling stories, and focuses on one story in different places and situations. Because of this, like the holy Quran, Mathnavi has several layers which starts from the first layer, and while telling the story, displays the...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

جلد ۶، شماره ۲۲، صفحات ۲۷-۵۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023